Organisaties kunnen enorm veel geld besparen en tijdwinst boeken op het moment dat ze dit beter gaan herkennen en aanpakken. Nog los van het feit dat een werkgever zijn medewerkers een prettige werkomgeving gunt.
Destructief leiderschap. Wat is het eigenlijk?
We doen het op mijn manier en anders niet. En ik duld ook geen tegenspraak van jou. Ik kom dit gedrag nog regelmatig tegen. Hoe hoger je in de organisatie komt, des te vaker het terugkomt. We noemen dit ook wel destructief leiderschap. Destructief heeft te maken met de negatieve gevolgen van leiderschapsgedrag. Vaak bedoelt de manager het helemaal niet zo verkeerd, echter mensen hebben behoefte aan een actieve en positieve leiderschapsstijl.
We noemen het ook wel autoritair en/of intimiderend leiderschap. De manager staat onder druk en heeft tegelijkertijd voor ogen om prestaties en productiviteit te verhogen. Dit betekent niet automatisch dat men de intentie heeft om een specifiek persoon te kleineren, echter roept het wel weerstand en een negatieve reactie. We spreken pas over destructief leiderschap, zodra er een patroon te ontdekken is.
Wetenschappers geven zelfs aan dat het voorkomen en begrijpen van destructief leiderschap even belangrijk is, zo niet belangrijker, dan het stimuleren en begrijpen van positieve aspecten van leiderschap. Emotionele beschadiging op de werkvloer is namelijk een veelvoorkomend probleem op de werkvloer.
Destructief leiderschap maakt veel kapot. Mensen vallen uit en verlaten massaal het bedrijf en het heeft op de langere termijn ook negatieve gevolgen voor de productiviteit. Het heeft dus negatieve gevolgen voor zowel de mens als de organisatie zelf. En toch staat het zelden hoog op de agenda van de directie, terwijl er wel bewezen is bij de organisaties die er iets aan doen het een heel positief effect heeft.
Destructief leiderschap is niet alleen maar negatief
Er zijn bijna altijd zowel positieve als negatieve effecten. De productie gaat tijdelijk zelfs omhoog door de druk die uitgeoefend wordt, echter doen de medewerkers het niet vanuit een intrinsieke motivatie. Het feit is wel dat de emotionele schade het verlies van vertrouwen tot gevolg heeft en dit vervolgens weer lastig te herstellen is.
Schadelijkheid en gevolgen
De volgende definitie van destructief leiderschap sluit hier goed aan: ‘Destructief leiderschap is het systematisch en herhaald gedrag van een direct of hoger leidinggevende dat de belangen van de organisatie schaadt door het ondermijnen of saboteren van doelen, taken, middelen, alsmede de effectiviteit en/of motivatie, het welbevinden of werktevredenheid van de medewerkers’.
Getroffen medewerkers zijn minder tevreden met hun werk, minder verbonden met hun organisatie en eerder geneigd te vertrekken. Verder zijn de psychologische veiligheid en het vertrouwen laag. De consequentie is dat de aanwezige talenten massaal het bedrijf verlaten en het management vervolgens ook met crisismanagement bezig is.
Goed nieuws
Het goede nieuws is dat er natuurlijk altijd iets verbeterd kan worden. Het kan aangepakt worden! Er bestaan effectieve programma’s om leidinggevenden en managers een spiegel voor te houden. Op basis van training, coaching en feedback kunnen managers het gewenste gedrag richting constructief leiderschap ontwikkelen. Dat heeft als voordeel dat het direct zichtbaar zal zijn op de werkvloer, waardoor medewerkers zich weer erkend en gewaardeerd zullen voelen. Voor de organisatie betekent dit loyale en tevreden medewerkers die zich langer aan het bedrijf verbinden.
Meer over leiderschapsprogramma’s zie hiervoor: https://www.pb-coachingsolutions.nl/managementcoaching/
